In een artikel dat recent in het wetenschappelijk tijdschrift Frontiers in Psychology verscheen, bespreken Warren Mansell, Rebecca Urmson en Louise Mansell op een toegankelijke manier hoe je met een korte, eenvoudige interventie mensen kan helpen die te maken hebben met stress in hun werk, school of thuis.
Distress (stress, psychische nood, psychische pijn) heeft altijd te maken met het verliezen van controle. Het lukt je niet om doelen die belangrijk voor je zijn, te behalen of te behouden.
De auteurs leggen uit hoe mensen kunnen omgaan met distress, op vier manieren die toevallig alle vier met een D beginnen:
Distract (Afleiden): Dagelijkse activiteiten die de aandacht verschuiven, weg van de pijn, voor een korte tijd. Dit verbetert de stemming. Voorbeelden: Sport, trainen, sociale activiteiten, de natuur in, muziek, dagdromen, humor.
Dilute (Verdunnen): Geleerde technieken die je helpen de huidige stress te verminderen. Bijvoorbeeld toegepaste relaxatie, slow breathing, aarden, korte mindfulness oefeningen, gedachten uitdagen.
Develop (Ontwikkelen): Plannen maken om op een veilige en helpende manier te ontdekken wat er verder nodig is. Bijvoorbeeld piekertijd plannen, tijd voor jezelf vrijmaken, terugdenken aan momenten waarop het vorige keer goed ging, compassievolle imagery toepassen.
Discover (Ontdekken): Je aandacht richten en gericht houden de ervaring van wat pijnlijk is en hier uiting aan geven. Zo exploreer je de oorzaak van de conflicten en kun je van daaruit nieuwe perspectieven ontwikkelen. Voorbeelden zijn je emotioneel uiten, in een gesprek gaan waarin er actief geluisterd wordt (Discovery talk, active listening, MOL), expressief schrijven of tekenen.
Het idee dat ze in het artikel uiteenzetten is dat je met dit spectrum van 4D’s de vele verschillende interventies die al bestaan om om te gaan met stress, kan omvatten in het model van Perceptual Control Theory (PCT). Je kunt hiermee dan zien dat er verschillende niveaus zijn in het omgaan met stress, die meer of minder het probleem dat er aan ten grondslag ligt, oplossen. Het oplossen gebeurt in het hoogste niveau (Discover), maar de niveaus daaronder kunnen zeker op korte termijn mensen helpen om de controle te hervinden. Het gaat erom dat je mensen in nood kan helpen om te gaan met hun probleem op een manier die proportioneel is en past bij wat ze op dat moment willen en kunnen.
Zowel hulpverleners als cliënten kunnen met dit model gebruik maken van de kennis die ze al hebben, bijvoorbeeld manieren om te ontspannen of afleiding te zoeken of manieren om mensen te helpen om hun problemen te verkennen en zich te uiten. Het gaat er daarbij ook vanuit dat hulpverleners en cliënten zelf kiezen wat voor hen werkt. De meerwaarde is dat dit artikel die kennis in een eenvoudig model plaatst (4D’s) en daarbij aansluit bij een stevige theorie die beschrijft en verklaart hoe mensen zichzelf en anderen kunnen helpen om de controle te hervinden (Perceptual Control Theory).
